LUTOSCHOOL

Lutoschool

24 i 26 września 2013

Siedziba Orkiestry Sinfonia Varsovia przy ul. Grochowskiej w Warszawie

Warsztaty artystyczne „Lutoschool” zostały zorganizowane w ramach obchodów Roku Lutosławskiego przez Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego i Fundację „Muzyka jest dla wszystkich”. Patronat nad wydarzeniem objął Mazowiecki Kurator Oświaty, a instytucjami partnerskimi były: Mazowieckie Samorządowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki, Orkiestra Sinfonia Varsovia. Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Instytutu Muzyki i Tańca ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Głównym celem autorów koncepcji programowej – Sławomira Wojciechowskiego i Krzysztofa Kwiatkowskiego – było przeprowadzenie wielopiętrowej akcji muzycznej zakończonej happeningiem instrumentalnym. Finał, częściowo przygotowany, częściowo zaś improwizowany, w wykonaniu uczestników, osób prowadzących zajęcia i profesjonalnych muzyków, stanowił moment kulminacyjny kończący dzień warsztatowy. W projekcie uczestniczyło ok. 200 uczniów wraz z nauczycielami gimnazjów Warszawy i Mazowsza. W sześciu kilkunastoosobowych grupach pracowali pod kierunkiem instruktorów – artystów, teoretyków i pedagogów:  Sławomira Wojciechowskiego, Moniki Lech, Anny Kwiatkowskiej, Doroty Sikory, Krystiana Rogozińskiego i Adama Mazurka, którzy na koncercie finałowym odgrywał również rolę jej dyrygentów.

Na zajęciach młodzież poznała instrumenty i sposoby wydobywania z nich dźwięków. Oprócz takich instrumentów, jak  skrzypce, róg, dzwony rurowe czy klarnet, uczestnicy mieli do dyspozycji szereg instrumentów perkusyjnych: bębny, ksylofony, marakasy, clavesy, grzechotki, boomwhackery (różnej długości plastikowe rurki o różnych wysokościach), a także gwizdki, trójkąty, cymbałki, wuwuzele czy butelkofon. Uczniowie mogli odkryć różnorodność brzmień i możliwości łączenia barw.

Elementem warsztatów był też spacer po muzycznym labiryncie. W każdej z sal labiryntu podjęte zostało inne zagadnienie – od współczesnych technik gry na instrumentach smyczkowych prezentowanych przez skrzypaczkę Annę Kwiatkowską oraz wiolonczelistę Mikołaja Pałosza, przez film ukazujący technikę kompozytorską Witolda Lutosławskiego, do praktycznych zajęć nauki beatboxu prowadzonych przez Patryka TikTaka Matelę. Tę część zajęć zakończył koncert kameralny, na którym młodzież usłyszała utwory XX-wiecznych kompozytorów w wykonaniu Kwintetu Blaszanego złożonego z muzyków Filharmonii Narodowej oraz Anny Kwiatkowskiej i Mikołaja Pałosza: „Miniuwerturę” Witolda Lutosławskiego, fragmenty suity z musicalu „West Side Story” Leonarda Bernsteina, „Kottos” Yannisa Xenakisa oraz „Sequenzę” Luciano Berio.

Warsztaty zakończyły się happeningiem – zbiorową improwizacją, przygotowaną pod kierunkiem Sławomira Wojciechowskiego. Do grup uczniów rozmieszczonych w kształcie półkola dołączyli również zawodowi muzycy Filharmonii Narodowej. Przygotowany szkic utworu zawierał zapis kolejności partii, dynamikę, rodzaj brzmień (instrumenty, sposób wydobycia dźwięku), artykulację (np. tremolo, glissando) i miejsca pauz. Czas trwania i puls poszczególnych fraz nie były określone, zależały przede wszystkim od wyczucia dyrygentów, pozwalających wykonawcom na improwizację i reagujących na rozwój sytuacji. Całość została zakończona fragmentem tutti w równomiernym pulsie, a następnie dużymi brawami i uśmiechami na twarzach.

Partnerami obchodów Roku Witolda Lutosławskiego w projekcie Lutoschool były szkoły:
Gimnazjum nr 11 im. Ignacego Jana Paderewskiego w Warszawie
Społeczne Gimnazjum nr 5 STO w Warszawie
Gimnazjum nr 23 im. Ireny Sendlerowej w Warszawie
Gimnazjum nr 28 im. gen. bryg. Franciszka Sznajdego w Warszawie
Gimnazjum Nr 4 Sióstr Felicjanek im. bł. Marii Angeli Truszkowskiej  Warszawie
Prywatne Gimnazjum im. Zofii i Jędrzeja Moraczewskich w Sulejówku
Gminne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wieliszewie
Gimnazjum nr 1 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Roberta Schumana w Warszawie